تابحال زیاد شنیده اید که فصل پاییز فصلی غم انگیز است. اما اینطور نیست و من به شما قول میدهم که با رعایت مواردی که در این نوشتار آمده ، نه تنها فصل پاییز را هرگز غم انگیز نخواهید دید ، بلکه آن را فصلی پرنشاط ، دل انگیز و بسیار زیبا درک خواهید کرداز دیدگاه آیورودا ، در هر فصل سال، دوشایی در طبیعت غالب می شود و بر همین اساس، لازم است توصیه‌ها و تدابیر خاصی را برای حفظ تندرستی و پیشگیری از بروز بیماریها و یا به حدّاقل رساندن عوارض و پیامدهای آنها به کار بست.
در فصل پاییز، برگ‌ها و هوای محیط رو به سردی و خشکی می‌رود و به مرور متغیر می‌شود. این تغییرات نه تنها در طبیعت بلکه در بدن ما نیز اتفاق می‌افتد. به‌عنوان مثال با نزدیک شدن پاییز پوست بدن مان خشک می‌شود یا احتمال بروز شوره در سر افزایش می‌یابد. درد مفاصل یا خشکی مزاج به سراغ‌مان می‌آید و این‌ها همگی از علائم نزدیک شدن پاییز و زمستان است.
آیورودا فصل پاییز را فصلی می شناسد که در طبیعت دوشای واتا غالب می شود. دوشای واتا ، طبع سرد و خشک و متغییری دارد و مسلما افرادی که دوشای غالب در بدن آنها نیز دوشای واتا می باشد در این فصل بسیار آسیب پذیر خواهند بود و لازم است تدابیر و راهکارهای حفظ سلامتی و تعادل دوشای بدن خود را در این فصل به شدت رعایت کنند. البته به این معنی نیست که سایر افراد با دوشای پیتا و کافا ضرورتی ندارد به راهکارهای حفظ سلامتی خود در این فصل توجه کنند ولی افراد با دوشای غالب واتا بسیار بیشتر باید به حفظ سلامتی خود در این فصل توجه نمایند
البته افرادی که در سنین کودکی و میانسالی و کهنسالی نیز قرار دارند به علت آن که طبع سرد در بدن آنها بیشتر غالب میباشد نیز لازم است در این فصل بیشتر مراقبت نمایند
علت بروز و ظهور زیاد بیماریها در فصل پائیز را می‌توان متغیّر بودن هوا در طول روز و شب ، وجود مواد زاید باقی‌مانده در بدن از فصل تابستان به جهت خوردن میوه های زیاد، کاهش سطح انرژی بدن، کاهش دفع مواد زاید از بدن به علت سردی هوا و… دانست.
برخی بیماری‌های شایع در فصل پاییز عبارتند از خارش پوست، اگزما، شوره سر، ترک پوست، دردهای مفصلی و عضلانی ، خشکی عضلات، برخی ورم‌ها، درد و بزرگی طحال، کُندی عملکرد دستگاه گوارش ، برخی از انواع تب‌ها، ادرار قطره‌ای و سخت‌ادراری، کم‌خونی، جنون، غلبه احساس‌های سرد از قبیل افسردگی، وارستگی، رهایی و میل به تغییر و تحول و وسواس، ورم لوزه‌ها، دردهای سیاتیکی، انسدادهای گوارشی، سکته، بیماری‌های ریوی و….
توصیه های پاییزی در آیورودا
همچنین توصیه هایی در جهت حفظ و پایداری سلامتی در فصل پاییز شده است و افراد از انجام برخی کارها منع شده اند مانند: مواجهه با گرمای سر ظهر و سرمای بامداد و شبانگاه، خوابیدن در مکان سرد، استحمام با آب سرد، نوشیدن آب سرد، نزدیکی جنسی زیاد، خوابیدن با معده پر، زیاد خوابیدن و زیاد بیداری کشیدن، ورزش و حرکات بدنی سنگین و زیاد، غم و غصه زیاد، کم‌خوری و پرهیز بی‌دلیل، پُر خوری، تعریق بسیار و…. همچنین باید تا حد امکان از خواب میانه ی روز و مصرف زیاد مواد غذایی و نوشیدنی‌ها خودداری کرد و جهت پیشگیری از ابتلا به سرماخوردگی و زکام، در طول شب، سر را پوشاند. این مورد به خصوص برای افراد با دوشای غالب واتا و دوشای غالب کافا بسیار حائز اهمیت است
همچنین لازم است در این فصل از مصرف خوراکهایی که طبع سرد و خشک را در بدن افزایش می دهند دوری کرد مانند: گوشت گاو و گوساله، کنسروها و کمپوت‌ها، سوسیس و کالباس و فست‌فودها، ادویه‌های تند و تیز، ترشی‌ها، سرخ‌کردنی‌ها، بادمجان، عدس، قارچ، پنیر شور، ماست و دوغ ترش، کشک، کلم و گل‌کلم، رُب و سس‌ها، غذاهای مانده و گوشت نمک سود، چای پررنگ، یخ، شوری‌ها، چیپس و پفک و امثال آنها و… از آنجا که اینگونه مواد به خشکی مزاج بدن دامن می‌زنند و موجب افزایش دوشای واتا در بدن می شوند، به‌ویژه برای فصل پاییز نامناسب‌اند. همچنین باید از مصرف میوه‌های تابستانی، لبنیات، قهوه، نسکافه، کاکائو، و… نیز پرهیز کرد.
در فصل پاییز بهتر است مواد و خوراکهایی که طبع گرم را در بدن افزایش می دهند مصرف نمود مانند گوشت گوسفند، خربزه شیرین، مویز، هویج، زیتون، خرما، عسل، شیرینی‌های طبیعی، شربت عسل، مغز خشکبار به‌ویژه بادام درختی، آش های ساده و… بهترین میوه‌های فصل پاییز نیز انار میخوش، انگور، انجیر، سیب، به و گلابی هستند.
استفاده از عطرهای معتدل، حمام یک روز در میان با آب نیم‌گرم، پوشش مناسب بدن در طول روز متناسب با ساعت روز، پوشاندن سر به‌ویژه در هنگام خواب از کارهای مناسبی هستند که موجب تعادل دوشای واتا در این فصل میگردند
ماساژ بدن و بویژه ماساژ کف پاها قبل از خواب با روغن‌های درمانی گرم به‌ویژه روغن کنجد یا روغن بادام شیرین و یا روغن بنفشه می‌تواند تاثیر زیادی در پیشگیری و حتی درمان خشکی پوست یا بدن داشته باشد. افزودن مقدار اندکی اسانس دارچین به روغن حامل (روغن کنجد یا روغن بادام شیرین) تاثیر آن را بیشتر می کند
یکی از مشکلات شایع در این فصل، ابتلا به سرماخوردگی میباشد. در سرماخوردگی‌های ساده یا اصطلاحاً ویروسی، که علایم آن محدود به آبریزش بینی، عطسه، بی‌حالی و خستگی است و علایم عفونت باکتریال مانند گلودرد چرکی وجود ندارند بهتر است که ضمن استراحت و پرهیز از خوردنی‌هایی که موجب افزایش سردی و تری بدن می‌شوند، از سوپ‌ها و آش‌های ساده و گرم استفاده نمود تا بهبودی حاصل شود
یکی دیگر از توصیه‌های درمانگران طب آیورودا به مخاطبان‌شان در فصل پاییز استفاده از اتاق‌های بخور است. استفاده از بخور مرطوب در فصل پاییز به‌ویژه برای افرادی که مزاج «واتا» دارند بسیار توصیه می‌شود. باید توجه داشت که بخورهای خشک برای این افراد مضر بوده و موجب تشدید خواص واتا و سردی و خشکی در آنها می‌شود. استفاده از بخور اسانس اکالیپتوس یکی از بهترین بخورها برای فصل پاییز است. استفاده از این بخورها هفته‌ای یک‌بار برای کنترل و تعدیل علائم واتا به افراد توصیه می‌شود.
گیاه زنجبیل یکی از بهترین ادویه‌هایی است که در فصل پاییز مصرف آن به مردم توصیه می‌شود. این ادویه که طبیعتی گرم دارد یکی از بهترین داروهای گیاهی برای از بین بردن بسیاری از عفونت‌ها در بدن است
توصیه دیگر آیورودا برای کنترل پیامدهای فصل پاییز در بدن ، اجرای نرمشهای آرام و حرکات متناسب و متمرکز بر مفاصل بدن می باشد که به حفظ سلامت و تندرستی شخص در فصل‌های سرد سال کمک می کند مانند تمرینهای یوگا. اما اگر یوگا بلد نیستید بهتر است از انجام روزانه نرمشهای ساده که به عضلات و مفاصل بدن شما کشش می دهند ، غافل نشوید
توصیه های پاییزی ایورودا
شیرسیر یکی از بهترین و مناسب‌ترین نوشیدنی‌های گرم در فصل پاییز و زمستان است که همواره نوشیدن یک فنجان از آن در طول روز به بیماران و علاقه‌مندان به پیشگیری از ابتلا به بیماری‌های شایع فصل‌های سرد از قبیل سرماخوردگی و آنفلوآنزا توصیه می‌شود. برای تهیه این نوشیدنی کافی است یک حبه سیر تازه را در یک لیوان شیر رنده کنید و نصف لیوان آب به آن اضافه کرده و این مخلوط را بجوشانید. می‌توانید این مخلوط را به همین شکل میل کنید و درصورت تمایل می‌توانید آن را بعد از صاف کردن بنوشید. نوشیدن این ترکیب یکی از بهترین داروهای طبیعی برای افزایش توان سیستم ایمنی و دفاعی بدن است. اضافه کردن سرانگشت جوزهندی پودر شده به این مخلوط و میل کردن آن نیم ساعت پیش از خواب علاوه بر تاثیرات ذکر شده موجب بهبود کیفیت خواب و عمیق‌تر شدن خواب نیز می‌شود. البته افرادی که دوشای غالب در بدن آنها پیتا می باشد نباید در مصرف آن زیاده روی کنند
یکی از بهترین راه‌های مقابله با افسردگی در فصل پاییز استفاده از متدهای عطردرمانی و رایحه درمانی در آیورودا است. بوئیدن رایحه ی دارچین و یا رایحه ی هل ، گلاب ، نرگس و یاس ، موجب افزایش شور و میل به زندگی در افراد شده و به‌طور کلی موجب افزایش انرژی انسان در فصل‌های سرد سال می‌شود
نوشیدن روزانه یک فنجان از مخلوط خرما به توصیه درمانگران طب آیورودا، تاثیر زیادی در افزایش نیروی حیات و انرژی انسان در فصل‌های سرد سال دارد. برای تهیه این مخلوط کافی است ۵خرمای تازه و بدون هسته را در یک لیوان آب به‌مدت یک شب بخیسانید. سپس خرما‌ها را با یک قاشق غذاخوری عسل و مقدار بسیار کمی جوز هندی درون مخلوط کن ریخته و پس از مخلوط کردن کامل این ۳ ماده، آن را با یک لیوان آب ترکیب کرده و میل کنید. این نوشیدنی به ویژه برای افراد با دوشای غالب واتا در فصول سرد بسیار مفید است اما افراد با دوشای غالب پیتا نباید در مصرف آن زیاده روی کنند
سیر به‌عنوان طبیعی‌ترین و موثرترین آنتی‌بیوتیک طبیعی معرفی می شود. در آیورودا ، استفاده از سیر در وعده‌های غذایی را یکی از بهترین راه‌های پیشگیری از سرماخوردگی، زکام، آبریزش بینی و سینوزیت می‌دانند.
گردآورنده: دکتر الهام پورافروز
دیدگاهتان را بنویسید